หลายๆ ครั้งเราอาจจะเคยได้ยินว่า ‘จมูก’ เป็นส่วนสำคัญของสุนัขที่ใช้บ่งบอกความปกติ และผิดปกติของสุขภาพสุนัข โดยทั่วไปแล้วสุนัขที่มีสุขภาพดี จมูกจะมีความชุ่มชื้นเล็กน้อย แต่เมื่อสังเกตว่าจมูกแห้งจนผิดปกติหรือมีน้ำมูกมากเกินไป อาจจะเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงอาการป่วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับระบบทางเดินหายใจ ซึ่งหนึ่งในโรคทางเดินหายใจที่สามารถเกิดขึ้นได้ในสุนัขคือ โรคเยื่อบุโพรงจมูกอักเสบ หรือ ‘ไซนัสอักเสบ’ นั่นเอง
ไซนัสอักเสบในสุนัขเป็นอย่างไร
ไซนัส (Sinuses) เป็นโพรงอากาศบริเวณใบหน้าและฐานของกระโหลก ที่มีรูเปิดหรือช่องว่างเชื่อมกับโพรงจมูก ภายในไซนัสมีเยื่อบางๆ (Mucosa) บุอยู่ ซึ่งไซนัสอักเสบ (Sinusitis) เป็นอาการอักเสบของเยื่อบุโพรงไซนัสที่เกิดจากการติดเชื้อ และมักเกิดร่วมกับการอักเสบติดเชื้อในจมูกตามหลังการติดเชื้อหวัด โดยในระหว่างการเป็นไซนัสอักเสบ มักจะพบของเหลวภายในโพรงจมูก รวมถึงเกิดการอุดตันที่รูเปิดของไซนัสเนื่องจากเยื่อบุภายในไซนัสและช่องจมูกบวมตัว
เช็ค 5 อาการเข้าข่ายไซนัสอักเสบในสุนัข
ไซนัสอักเสบในสุนัข สามารถสังเกตได้เบื้องต้นจากอาการต่างๆ เหล่านี้
- น้ำมูกไหล อาจจะเป็นได้ทั้งน้ำมูกใส และน้ำมูกแบบที่ข้นเหนียว ตั้งแต่สีเหลืองไปจนถึงสีเขียว เนื่องมาจากการติดเชื้อไวรัส
- จาม เพราะการจามจะเป็นการกำจัดสิ่งแปลกปลอมภายในจมูกและระบายทางเดินหายใจให้โล่ง โดยการจามในสุนัขก็จะคล้ายกับมนุษย์คือ สุนัขจะสะบัดหัวและพ่นน้ำมูกออกมาจากจมูก รวมถึงสามารถพบการจามย้อน หรือ Reverse sneezing ร่วมด้วย โดยเป็นการสูดลมกลับเข้าไปในโพรงจมูกและเงยหน้าเล็กน้อยพร้อมเสียงครืดๆ เป็นจังหวะ เนื่องมาจากการตีบของหลอดลมหรือภูมิแพ้ หากพบอาการจามย้อนร่วมด้วย เจ้าของควรพาพบสัตวแพทย์เนื่องจากอาจจะมีความผิดปกติในระบบทางเดินหายใจ
สาเหตุของการเกิดไซนัสอักเสบในสุนัข
หากการเกิดไซนัสอักเสบในคน พบได้จากการติดเชื้อหวัด ภูมิแพ้ ฝุ่นควัน หรือการอักเสบของฟันและเหงือก กับไซนัสอักเสบในสุนัขก็เกิดได้จากสาเหตุที่คล้ายคลึงกัน โดยสามารถเกิดได้จากสาเหตุต่างๆ ดังต่อไปนี้
- เชื้อไวรัส : เป็นสาเหตุพื้นฐานที่ทำให้เกิดไซนัสอักเสบในสุนัข โดยเชื้อไวรัสก่อโรคทางเดินหายใจในสุนัขได้แก่ Canine distemper, canine adenovirus ประเภท 1 และประเภท2, canine influenza, และ canine parainfluenza
- เชื้อแบคทีเรีย: ส่วนมากที่พบจะเป็นเชื้อแบคทีเรีย Bordetella bronchiseptica ที่ทำให้เกิดโรคหลอดลมอักเสบจากการติดเชื้อ โดยส่วนมากจะพัฒนามาจากการติดเชื้อไวรัส การให้ยาปฏิชีวนะจะสามารถช่วยแก้ปัญหาการติดเชื้อแบคทีเรียได้
- โรคฟัน: ไซนัสอักเสบสามารถพัฒนาการเกิดมาจากการติดเชื้อเนื่องจากเกิดหนองในรากฟันได้ โดยจะทำให้เชื้อสามารถผ่านสู่ไซนัสทางขากรรไกรบน วิธีการที่จะรักษาการติดเชื้อไซนัสประเภทนี้ทำได้โดยการถอนฟันที่ผุและทำให้เกิดหนองออก สำหรับการป้องกันเบื้องต้น ควรแปรงฟังให้สุนัขของเราเป็นประจำสม่ำเสมอ
- สารก่อภูมิแพ้และการระคายเคืองจากสิ่งแวดล้อม: ซึ่งการเกิดไซนัสอับเสบจากสาเหตุนี้จะเป็นไปตามฤดูกาล โดยเฉพาะในช่วงที่มีการฟุ้งกระจายของเกสรดอกไม้มากๆ เนื่องเกสรดอกไม้เป็นสารก่อภูมิแพ้ชนิดหนึ่ง ทำให้เจ้าของสุนัขจำเป็นต้องระมัดระวัง และสังเกตอาการของสุนัขเป็นประจำ โดยเฉพาะกับสุนัขสายพันธุ์ที่แพ้ง่าย
- ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ: หากสุนัขของคุณกำลังเจ็บป่วยด้วยโรคชนิดอื่น เป็นไปได้มากที่ระบบภูมิคุ้มกันในขณะนั้นจะอ่อนแอลง ทำให้สามารถติดเชื้ออื่นๆ ควบคู่กันไปได้ วิธีเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันที่ดีคือการเลือกอาหารสุนัขที่มีสารอาหารครบถ้วน รวมถึงเลือกผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีส่วนช่วยในการเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันและลดการอักเสบของร่างกาย
- การได้รับการกระแทกที่ใบหน้า: เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่คุณอาจจะคิดไม่ถึง แต่หากเกิดการกระทบกระเทือนอย่างรุนแรงที่ใบหน้า อาจจะทำให้กายวิภาคของโพรงจมูกเกิดการเปลี่ยนแปลง และเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดไซนัสอักเสบได้
วิธีการดูแลและป้องกันสุนัขจากไซนัสอักเสบ
เบื้องต้นหากพบว่าสุนัขของคุณเป็นไซนัสอักเสบ ควรนำไปพบสัตวแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง จะทำให้สามารถรักษาและกำจัดสาเหตุได้ตรงจุด นอกจากนี้ ควรหมั่นดูแลโพรงจมูกของสุนัขให้สะอาด ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ ปรับอุณหภูมิและความชื้นภายในที่อยู่อาศัยให้เหมาะสม ที่สำคัญเลยก็คือ ดูแลเรื่องอาหารการกิน ให้สุนัขได้รับสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายอย่างครบถ้วน พร้อมกับเสริมสร้างความแข็งแรงของระบบภูมิคุ้มกันด้วยผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีส่วนผสมของโอเมก้า3 และสารต้านอนุมูลอิสระ ที่จะช่วยลดการอักเสบของร่างกายได้
เพราะสุนัขไม่สามารถสื่อสารความเจ็บป่วยด้วยการพูดจาได้ เราในฐานะเจ้าของจึงควรดูแลเขาอย่างดี และใส่ใจสุขภาพเขาเหมือนกับใส่ใจสุขภาพของเราเอง
